Thursday, December 26, 2013

លោក សន ជ័យ​៖​«​បាត់បង់​សៀវភៅ​សិ​ក្សា​គោល ប៉ះ​ពាល់​គុណភាព​អប់រំ និង​អភិបាល​កិច្ច​ក្នុង​វិស័យ​អប់រំ​»​



ស្តាប់
បញ្ចូល​ទៅ​ក្នុង Playlist របស់​ខ្ញុំ
ចម្លងទុក
Embed

ដោយ លាង ដឺលុច
ភ្ញៀវ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ គឺ​លោក​សន ជ័យ តំណាង​សម្ព័ន្ធ​គណនេយ្យ​ភាព​​សង្គម​ប្រចាំ​អាស៊ី​បូព៌ា និង​ប៉ាស៊ីហ្វិក។ នៅ​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​ជាមួយ​វិទ្យុ​បារាំង​​អន្តរជាតិ​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ លោក​សន ជ័យ​បាន​បង្ហាញ​ក្តីព្រួយ​បារម្ភ​អំពី​ការ​បាត់​បង់​គុណភាព​​អប់រំ​ និង​កង្វះខាត​អភិបាលកិច្ច​ក្នុង​វិស័យ​អប់រំ តាម​រយៈ​ការ​បាត់បង់​សៀវភៅ​សិក្សា​​គោល​សម្រាប់​គ្រូបង្រៀន និង​សិស្ស។ របាយការណ៍បាន​បង្ហាញ​ថា សៀវភៅ​សិក្សា​គោល​​នេះ​​ មិនត្រូវ​បាន​ចែកចាយ​ ​នៅ​គ្រប់​សាលារៀន​នោះឡើយ ហើយ​បែរជា​គេ​ឃើញ​មាន​លក់​​នៅ​​តាម​​ទី​ផ្សារ​​ទៅ​វិញ។

ប្រភព៖ http://www.khmer.rfi.fr/sorn-guess-interview-26-12-2013

Wednesday, October 30, 2013

តើ​ពេល​ណា​ទើប​បញ្ចប់​វប្បធម៌​លួច​ចម្លង​ស្នាដៃ​?
ការ​បង្ក្រាប CD ខុសច្បាប់​ កាល​ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ
ការ​បង្ក្រាប CD ខុសច្បាប់​ កាល​ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ
@RFI
ដោយ លាង ដឺលុច
ការ​លួច​ចម្លង​ស្នាដៃ ដូច​ជា សៀវភៅ និងអត្ថបទ​​សារព័ត៌មាន​ លួច​ចម្លង​ផលិតផល​សិល្បៈ​ចម្រៀង និង​វីដេអូ​ជា​ដើម បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​វប្បធម៌​ទៅ​ហើយ​ នៅ​ពេល​ដែល​គេ​មិន​ដឹង​ថា តើ​ច្បាប់​ស្តី​កម្មសិទ្ធិ​បញ្ញា​នឹង​ត្រូវ​គេ​អនុវត្ត​នៅ​ពេល​ណា​នៅ​កម្ពុជា។ ការ​បណ្តែត​បណ្តោយ​អោយ​សកម្មភាព​នៃ​ការ​លួច​ចម្លង​នេះ ​នៅ​ប្រព្រឹត្តិ​ទៅ​ដោយ​គ្មាន​វិធាន​ការ​អ្វី​សោះ​យ៉ាង​ដូច្នេះ វា​កំពុង​ធ្វើ​អោយ​អ្នក​និពន្ធ និង​ផលិតករ​នានា​បន្ត​បាក់​ទឹក​ចិត្ត នឹង​ទទួល​រង​ភាព​អយុត្តិធម៌​។ បើ​មិន​ទាន់​អនុវត្ត​ច្បាប់ តើ​អាច​មាន​យុទ្ធនាការ​អប់រំ​ផ្នែក​សីលធម៌ ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ការ​លួ​ចម្លង​នេះ មុន​មាន​ការ​អនុវត្ត​ន៍​ច្បាប់​ជំនាញ​ដែរ​ឬ​ទេ?
ការ​លួច​ចម្លងស្នាដៃ​នៅ​កម្ពុជា វា​បាន​ក្លាយជា​ប្រធាន​បទ​ដែល​គេ​សឹង​តែ​ឈប់​និយាយ​ទៅវិញ​ហើយ។ គេ​ឈប់​និយាយ​ពីព្រោះ វា​បាន​ក្លាយជា​វប្បធម៌ ឬ​ជាសកម្មភាព​យ៉ាង​សាមញ្ញ​មួយ​នៅ​កម្ពុជា។ សៀវភៅ​ចេញ​ថ្មី​ភ្លាម ក៏​មានច្បាប់ចម្លង​ដាក់​លក់​ទន្ទឹម​គ្នា​ដែរ ដោ​យ​គ្មាន​ការ​ខ្លាចរអា ខ្លាច​ញញើត​ម្ចាស់​កម្មសិទ្ធិ​បន្តិច​សោះ​ឡើយ។ CD និង​ VCD ចម្រៀង ក៏ដូចគ្នា។ អត្ថបទ​សារព័ត៌មាន​​តាម​គេហទំព័រ​ ក៏​រឹត​តែ​ស្រួល​ចម្លង​ទៀត។ អ្នកខ្លះ​គ្រាន់តែ​បង្កើត​អសយដ្ឋាន​គេហទំព័រ​មួយ ហើយ​លួច​អត្ថបទ​គ្រប់​បែប​យ៉ាង​​មក​បំពេញ​ទំព័រ​របស់​ខ្លួន​ ក៏​រួច​ជាស្រេច។ សកម្មភាព​អសីលធម៌ និង​គ្មាន​មនសិការ​នេះ កំពុង​តែ​រីក​ដុះដាល​យ៉ាង​សេរី និង​យ៉ាង​ទូលំទូលាយ។
អ្នក​ផលិត CD VCDចម្រៀង អ្នកនិពន្ធ​សៀវភៅ អ្នក​និពន្ធ​អត្ថបទ​កាសែត​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា កំពុង​តែ​បាក់​ទឹក​ចិត្ត និង​ក្លាយ​ជា​ជនរងគ្រោះ​​នៃ​វប្បធម៌​អសីលធម៌​មួយ​នេះ។

ជា​ការ​ពិត ការ​លួច​ចម្លង​ស្នាដៃ​នេះ​មាន​គុណ​សម្បត្តិ​ខ្លះ​ដែរ​ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍន៍​ដូច​កម្ពុជា។ និយាយ​អំពី​ស្នាដៃ​មួយ​ចំនួន​ដូចជា​សៀវភៅ​អាន ផលិតផល​សិល្បៈ​ចម្រៀង និង​ភាពយន្ត។ ច្បាប់​ចម្លង ឬ​របស់​ក្លែងក្លាយ​នៃ​ផលិតិផល​ទាំងនេះ ​ដែល​ក្រុម​ឈ្មួញ​ទុច្ចរិត​​បាន​លួច​ធ្វើ​នោះ ត្រូវ​ដាក់​លក់​ក្នុង​តម្លៃ​ថោកជាង​ច្បាប់​ដើម។ ដូច្នេះ ផលិតផល​ក្លែងក្លាយ​នេះ បាន​បម្រើ​ផលប្រយោជន៍​ប្រជាជន​ក្រីក្រ​ខ្លះ​ដែរ។

នៅ​ក្នុងវិស័យ​សារព័ត៌មាន​វិញ ក្រុម​ហ៊ុនសារព័ត៌មាន​ខ្លះ​ដែល​មិនមាន​ធនធាន​គ្រប់គ្រាន់នោះ ក៏​មានតែ​រង់ចាំ​លួច​ចម្លង​យក​អត្ថបទ​របស់​គេ ពី​ឆ្វេង​ពីស្តាំ​មក​ធ្វើ​ជា​របស់​ខ្លួន។ អ្នកខ្លះ​ទៀត លួច​ចម្លង​របស់​ម្ចាស់​ដើម​ទាំង​ដុល ដោយ​គ្មាន​កែ​សម្រួល​បន្តិច​ឡើយ ហើយ​ក៏​មិនទាំង​ប្រាប់​ប្រភព​ម្ចាស់​ដើម​នៃ​អត្ថបទ​នោះ​ទៀត​ផង។ ហើយ​ជំនួញ​របស់​ពួកគេ​ ក៏​ចេះ​តែ​រស់​ដោយ​អំពើ​អសីលធម៌ និង​គ្មាន​មនសិការ​នេះ​ទៅ។

និយាយ​ត្រង់​នេះ ប្រយោជន៍​ ឬ​គុណសម្បត្តិ​វា​បាន​កើត​មាន​ដល់​មហាជន​ទូទៅ​ដែល​មាន​ជីវភាព​ខ្សត់​ខ្សោយ​មែនហើយ ហើយ​គេ​ក៏​អាច​ចាត់​ទុក​ថា វា​ជា​ចំណែក​មួយ​នៃ​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ចំណេះដឹង កា​រ​អប់រំ ឬ​ព័ត៌មាន​ទៅ​ដល់​ក្រុម​មនុស្សដែល​​លទ្ធភាព​ពួកគេ​នៅ​មា​ន​កម្រិត​។

ប៉ុន្តែ ប្រសិន​បើ​គេ​ប្រៀបធៀប​​គុណសម្បតិ្ត​ជាមួយ​នឹង​គុណ​វិបត្តិ​វិញ គុណវិបត្តិ​ពិត​ជា​មាន​ធំធេង​ណាស់ ចំពោះ​អនាគត​នៃ​សង្គម​កម្ពុជា។ ជា​បឋម គេ​មិន​ត្រូវ​ភ្លេច​ទេ​ថា ការ​លួច​ចម្លង​ស្នាដៃ​ ឬ​ការ​លួច​ចម្លង​កម្មសិទ្ធិ​បញ្ញា​ គឺ​ជា​ទង្វើ​ផ្ទុយ​​ច្បាប់។ វៀរ​​លែង​តែ​កម្ពុជា ជា​រដ្ឋ​ដែល​ចាត់ទុក​ទង្វើ​ផ្ទុយ​ច្បាប់​ ជា​បញ្ហា​ធម្មតា។

បន្ទាប់​មក​ទៀត គេ​ត្រូវ​​គិត​ថា ការ​លួច​ចម្លង​ស្នាដៃ​នឹង​សម្លាប់​អ្នក​ផលិត​ និង​​អ្នកនិពន្ធ​ទាំងឡាយ។  អ្នក​និពន្ធ​សៀវភៅ​មួយ​ចំនួន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា កំពុង​តែ​បន្ត​​និយាយទាំងអស់​សង្ឃឹម​​​ថា ពួកគេ​ឈប់​និពន្ធ​សៀវភៅ​លក់​ទៀត​ហើយ​ ពីព្រោះ​​ពួកគេ​បោះ​ពុម្ព​មិន​ទាន់អ្នក​​លួច​ចម្លង​លក់នោះទេ។ អ្នកនិពន្ធ​អត្ថបទ​កាសែត ​និង​អ្នក​ផលិត​ចម្រៀងក៏​មាន​អារម្មណ៍​មិនសូវ​ខុសគ្នា​​ពី​អ្នក​សរសេរ​សៀវភៅ​នោះ។ ការ​នេះ​​វា​កំពុង​តែ​នាំ​ក្រុម​អ្នកនិពន្ធ និង​ផលិតករ​នានា​បោះបង់​អាជីព​របស់​ពួកគេ​ចោល។ ពួកគេ​ទាំងនេះ​មិន​អាច​បញ្ចេញ​បញ្ញាញាណ​ សម្រាប់​តែ​ការ​លួច​ចម្លង​នោះ​ដែរ។

និយាយ​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ មិន​មែន​មាន​ន័យថា កន្លងមក​គ្មាន​ការ​បង្ក្រាប​នោះទេ។ ប៉ុន្តែ​ ការ​បង្ក្រាប​បទល្មើស​​មួយនេះ មិនខុស​ពី​ការ​បង្ក្រាប​បទ​ល្មើស​ផ្សេងទៀត ដែល​ត្រូវបាន​គេ​មើល​ឃើញថា ដូច​ជា​ការ​វែកចក។ គេ​ក៏ស​ង្កេត​ឃើញថា នៅ​ពេល​ណា​មាន​ករណីបង្ក្រាប​ម្តង​ៗ ពេល​នោះ​ក្រុម​ឈ្មួញ​ទុច្ចរិត​ គ្រាន់តែ​បន្ថយ​សកម្មភាព​បន្តិច​ប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែ​ ក្រោយ​មក​ទៀត នៅ​ពេល​ស្ងប់ស្ងាត់​នៃ​ការ​បង្ក្រាប​នោះ អ្វីៗ​បាន​វិល​មក​ធម្មតា​ដដែល។ គឺ​លួច​ចម្លង លក់​ដដែល។

និយាយ​អំពី​វិធានការ​ទប់ស្កាត់​ការ​លួច​ចម្លងនេះ ប្រសិន​បើ​គេ​មើល​ករណី​បង្ក្រាប​ដែល​បាន​ធ្វើ​អោយ​ថមថយ​ការ​ចេញ​របស់​ក្លែងក្លាយ ឬ​របស់​ចម្លងនោះទៅ គឺ​បាន​ន័យ​ថា ក្រុម​ឈ្មួញ​ទុច្ចរិត​ក៏​ខ្លាច​ការ​អនុវត្ត​ន៍​ច្បាប់​ដែរ។ ដូច្នេះ​ វិធានការ​ប្រសិទ្ធភាព​មួយ​នោះ គឺ​ការ​បង្ក្រាប​ជា​ប្រចាំ​លើ​គ្រប់​ផលិតផល​លួច​ច​ម្លង ទាំង​ប្រភេទ​ផលិត​ផល​សិល្បៈ​ចម្រៀង ភាពយន្ត និង​សៀវភៅ​ជាដើម។ ប្រការ​​សំខាន់នោះ គឺ​ព្រមាន​អំពី​ការ​អនុវត្តន៍​អោយតឹងរ៉ឹង​នូវ​ច្បាប់​កម្មសិទ្ធិ​បញ្ញា។

វិធាន​ការ​មួយ​ទៀតនោះ គឺ​យុទ្ធនា​ការ​អប់រំ។ អប់រំ​អោយ​មនុស្ស​ទូទៅ ពិសេស​អ្នកលួច​ចម្លង​នោះ អោយពួកគេ​មាន​សតិសម្បជញ្ញៈ​ឡើងវិញ អោយពួកគេ​យល់​ថា ការ​លួច​ចម្លង​​បញ្ញា គឺ​ជា​​អំពើ​អសីលធម៌ គ្មាន​មនសិការ។ និង​ចុងក្រោយ​នោះ គឺ​កំលាំង​អតិថិជន​វិញ។ អតិថិជន​ត្រូវ​តែ​បដិសេធ​​ផលិតផល​ចម្លង និង​ក្លែងក្លាយ ហើយ​ត្រូវ​មាន​អារម្មណ៍​មោទនៈ​ ចំពោះ​ផលិតផល​ដើម និង​ផលិតផល​ពិត។ ប្រសិន​បើ​ គេ​អាច​អនុវត្ត​វិធាន​ការ​ទាំងនេះ​បាន​មែន នោះ​កម្ពុជា​នឹង​ប្រាកដ​ជា​មាន​អ្នកនិពន្ធ​ចម្រុះ មាន​ការ​បង្កើត​ស្នាដៃ​ថ្មី គំនិត​ច្នៃ​ប្រឌិត​ថ្មី ដោយ​គ្មាន​ក្តី​បារម្ភ​អំពី​ការ​លួច​ចម្លង​ស្នាដៃ​ទៀត​នោះ​ឡើយ៕

ផ្សាយបន្តពី ទំព័រ​ដើម

ខ្ទឹម​មិត្ត​ល្អ​របស់​បេះដូង ?

ខ្ទឹម​ស
ខ្ទឹម​ស
© wikipedia
ដោយ អៀង សុខម៉ិញ
ខ្ទឹម​ស ដែល​​​ជា​គ្រឿង​ផ្សំ​ដ៏​ចំណាន​ និង​សំខាន់​បំផុត​មួយ សម្រាប់​បង្កើន​​​​​រសជាតិ និង​ក្លិន​ឈ្ងុយឈ្ងប់​ដល់​ម្ហូប​ក្នុង​ចាន​ ក៏​ជា​សារធាតុ​ផ្សំ​​ថ្នាំ​តាម​បែប​ធម្មជាតិ​ដ៏​មាន​មហិទ្ធិរិទ្ធ​ នា​សម័យ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ។ មុន​ការ​រក​ឃើញ​ឱសថ​ទំនើប​​ ដូច​ដែល​យើង​មាន​ប្រើ​សព្វថ្ងៃ​នេះ​ ខ្ទឹម​ស​ មាន​ចុះ​នៅក្នុង​បញ្ជី សៀវភៅ​ក្បួន​ពេទ្យ​ផ្លូវការ តាំង​ពី​សម័យ​រាប់​ពាន់​ឆ្នាំ​មុន​ និង​ត្រូវ​បាន​គេ​យក​មក​ប្រើ​ប្រាស់​​សម្រាប់​ព្យាបាល​ជំងឺ​ជា​ច្រើន​​ ទាំង​ខាង​ក្នុង​និង​ទាំង​ផ្នែក​ខាង​ក្រៅ​សពាង្គកាយ។
កាលពី ជាង​បីពាន់​ឆ្នាំ​មុន អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​អេហ្ស៊ីប បាន​រក​ឃើញ​ពី​គុណ​សម្បត្តិ​ដ៏​មហិមា​របស់​ខ្ទឹម​ស រហូត​​ចាត់​ទុក​ជា​​កំណប់​ដ៏​អស្ចារ្សមួយ​ ក្នុង​ចំណោម​កំណប់​សំខាន់ៗ​របស់​អេហ្ស៊ីប។ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​វេជ្ជសាស្ត្រសម័យ​នោះ​ បាន​កត់ត្រា​​២០​ក្បួន​ ថ្នាំ​​បូរាណ ផ្សំ​​ដោយ​ខ្ទឹម​ស សម្រាប់​ព្យាបាល​ជំងឺ​ឈឺក្បាល ឡើង​ឈាម ឬ​ដុំ​ពក។ល។ និង​។ល។ តាមពិត​រុក្ខជាតិ​មួយ​បែប​បាន​ក្លាយ​ជា​រុក្ខជាតិ​ថ្នាំ​ ដែល​មាន​លក្ខណៈ​មុន​គេ​ ព្រោះ​ថា​តាំង​ពី​ស្រុក​​ចិន ដល់​ស្រុក​រ៉ូម៉ាំង កាត់​តាម​​​អ៊ីស្រាអែលទៀត បណ្តា​ប្រជាជន​មាន​ដើម​កំណើត​តាំង​ពី​យូរ​លង់​លើ​ពិភពលោក​​នេះ សុទ្ធ​តែ​ចុះ​ឈ្មោះ​ខ្ទឹម​ស​ក្នុង​​​ក្បួនព្យាបាល​ជំងឺ​​ទាំង​អស់។ ដល់​ពេល​មាន​កលិយុគ​កើត​ជំងឺ​ប៉េស្ត​រាតត្បាត​នៅអឺរ៉ុប គេ​នាំ​គ្នា​ប្រើ​ខ្ទឹម​ស​ ធ្វើ​ជា​ថ្នាំ​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​បង្ក​រោគ។​ សមត្ថភាព​ធម្មជាតិ​ផ្នែ​ក​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​បង្ក​រោគ​ ដែល​៥០០​ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក​ទៀត ត្រូវ​បាន​ទទួល​ស្គាល់​ជា​ផ្លូវ​ការ​តាម​បែប​វិទ្យាសាស្ត្រ​ទំនើប ដោយ​លោក​ ល្វី ប៉ាស្ទ័រ​។

ដើម្បី​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​​និង​ពិនិត្យ​ពិច័យ​លើ​គុណសម្បត្តិ​នៃ​ថ្នាំ​ដ៏​ចំណាស់​មួយ​នេះ ការសិក្សា​តាម​បែប​វេជ្ជសាស្ត្រ​ជា​ច្រើន​ធ្វើ​​ឡើង​ជា​បន្តបន្ទាប់​ នា​រយៈ​ពេល​ជាង​១០​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ។ ជា​លទ្ធផល​ មហិទ្ធិរិទ្ធ​​​របស់​ខ្ទឹម​ដែល​មនុស្ស​ចាស់​បូរាណ​បាន​ចំណាំ​តៗ​គ្នា​មក​ ថា​ល្អ​ចំពោះ​បេះដូង​ត្រូវ​បាន​លាត​ត្រដាង​បញ្ជាក់​កាន់​តែ​ច្បាស់ នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ។

គុណសម្បត្តិ​ទី​មួយ គឺ​ខ្ទឹម​ អាច​ជួយ​បញ្ចុះ​ អត្រា​ជាតិ​ខ្លាញ់​ លីពីត Triglycérides និង​ខ្លាញ់​ក្នុង​ឈាម Cholestérole បាន​តិច​តួច​ទេ​តែ​ថេរ​ថយ​ជា​លំដាប់​។ លើស​ពី​នេះ​ទៅ​ទៀត ខ្ទឹម​ស​អាច​ជួយ​ទៅ​កាត់​បន្ថយ​គ្រោះ​ផ្គុំ​ជា​កំណក​ឈាម​តូចៗ​តាម​សរសៃ​ឈាម និង​ជួយ​សម្រួល​ឈាម​ឱ្យ​រាវ​ល្អ​ អាច​ហូរ​បាន​ស្រួល។ ជា​ចុង​ក្រោយ​ខ្ទឹម​ស​ មាន​ប្រយោជន៍​ខ្លាំង​ណាស់​ចំពោះ​អ្នក​មាន​ជំងឺ​ឡើង​ឈាម​ ឈាម​ហូរ​មិនស្រួល សរសៃ​វែន​រីកប៉ោង​ព្រោះ​ឈាម​ហូរ​យឺត​ ឬ​មាន​បញ្ហា​ឬ​ស​ដូង​បាត។ ដូច្នេះ​​ខ្ទឹម​ស​មិន​មែន​ត្រឹម​តែ​ជា​មិត្ត​ល្អ​របស់​បេះដូង​មួយ​ប៉ុណ្ណោះទេ។

ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ កំពុង​ចាប់​អារម្មណ៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​សកម្មភាព​របស់​ខ្ទឹម​ចំពោះ​​ប្រព័ន្ធ​ការពារ​ខ្លួន​ និង​ដុំ​សាច់​មហារីក។ ថ្មីៗ​នេះ​​ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​បាន​រក​ឃើញ​តួនាទី​របស់​ខ្ទឹម​ក្នុង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​បាក់តេរី​ដែលធន់​បំផុត​ ដូច​ជា​ពពួក​entérocoque staphylocoque ភ្នាក់ងារ​មាន​ឈ្មោះ​ល្បី​ខាង​បង្ក​ជំងឺ​ឆ្លង​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ។ កាន់​តែ​គួរ​ឱ្យ​ចាប់​អារម្មណ៍​ទៅ​ទៀត​នោះ មាន​សារធាតុ​បន្សំ​ក្នុង​ខ្ទឹម​ជាង​២០​មុខ ដែល​ទំនង​ជា​មាន​ប្រសិទ្ធិភាព​ជា​ពិសេស​អាច​ប្រឆាំង​ទប់​នឹង​ជំងឺ​​មហារីក​ បំពង់​ ផ្លូវ រំលាយ​អាហារ​ ឬក្រពះ។ មហារីក​សួត សុដន់ ពោះវៀន​ធំ​ ក៏​កំពិស​ខ្ទឹម​អាច​យក​ឈ្នះ​បាន​ដែរ តាម​រយៈ​សកម្មភាព​ពីរ ៖ ការពារ​ទប់​នឹង​សារធាតុ​ពុល​អាច​បង្ក​ជំងឺ​មហារីក និង​បញ្ឈប់​ការ​រីក​រាល​នៃ​ដុំ​សាច់​ មិន​ឱ្យ​កោសិកា​មាន​ជំងឺ​រីក​លូត​លាស់​បាន។

រាប់​​សតវត្សរ៍​មក​ហើយ ដែល​គេ​ប្រើ​ប្រាស់​ខ្ទឹម​ស​សម្រាប់​ព្យាបាល​ជំងឺ​​ផ្លូវ​ដង្ហើម​ មាន​ជា​អាទិ៍​ជំងឺ​ផ្តាសាយ​ រលាក​ទងសួត រលាក​បំពង់ក ... គេ​អាច​និយាយ​ជា​ទូទៅ​បាន​ថា ខ្ទឹម​ស​មាន​គុណ​ប្រយោជន៍ ប្រឆាំង​នឹង​មេរោគ ប្រឆាំង​វីរ៉ុស ផ្សិត ប្រឆាំង​មហារីក​ ជា​ថ្នាំ​សម្លាប់​មេរោគ សម្លាប់​មីក្រុប អង់ទីប៊ីយូទិក អង់ទីសិបទិច ជា​ថ្នាំ​បន្សាប​ ជា​ថ្នាំ​រំលាយ​ឈាម​ ។ល។ និង។ល។ ឃើញ​ថា​គុណ​ប្រយោជន៍​មាន​ច្រើន​អនេក ! ចុះ​សួរ​ថា​តើ​ការ​សិក្សា​របស់​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​លទ្ធផល​យ៉ាងណា និង យល់​យ៉ាង​ណា​ដែរ​ចំពោះ​គុណប្រយោជន៍​ដ៏​សន្ធឹក​សន្ធាប់​នេះ ?!

មែន​ហើយ ! ខ្ទឹម​ជា​កម្មវត្ថុ​ នៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ ទាំង​ផ្នែក​អាហារូបត្ថម្ភ​ និង​ទាំងផ្នែក​វេជ្ជសាស្ត្រ។ ជា​លទ្ធផល​ ៖ ខ្ទឹម​​មាន​ផ្ទុក​សារធាតុ​​សំខាន់ៗ និង​ក្នុង​បរិមាណ​ច្រើន​ គួរ​ឱ្យ​ស្ងប់ស្ងែង​ ដូច​ជា​ វីតាមីន អា បេ សេ ដេ អឺ ប៉េប៉េ​ អូលីហ្កូអេឡេម៉ង់ និង​រ៉ែ (ដែក ម៉ាញេស្យូម សង្កសី ។ល។) សារធាតុ​សរសៃ​ និង​ប្រូតេអ៊ីនដែល​មាន​តួនាទី​ជា​កាតាលីហ្សឺ​ ពោល​គឺ​ងាយ​ធ្វើ​ប្រតិកម្ម​ប៊ីយូគីមី និង​ពិសេស​សារធាតុ​អាលីអ៊ីន អាលីស៊ីន ឬ​អាហ្វូអែន។

អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​បានបក​ស្រាយ​​ពន្យល់​ថា សារធាតុ​Ajoène មាន​សកម្មភាព​ដូច​ជា​ថ្នាំ​Aspirine និង​ ពង្រាវ​ឈាម​​​មិន​ឱ្យ​ឆាប់​កក។ ដូច្នេះ​បើ​ពិសារ​ខ្ទឹម​ស​ចូល​ទៅ​ ដូច​ជា​បានទៅ​ភ្ញោច​សរសៃ​ឈាម​តូចៗ​ឱ្យ​រលា​ សម្រួល​​សម្ពាធឈាម និង​ចរន្ត​បេះដូង​​។ នៅពេល​បេះដូង​កាន់​តែ​ចាស់ សរសៃ​អាទែ​ជុំវិញ​បេះដូង​​​កាន់​តែ​ឡើង​រឹង​ ចរន្ត​​​​ឈាមក៏​បន្ថយ​ល្បឿន​​ ដែល​នេះ​អាចបង្កើន​គ្រោះ​​ស្ទះ​បេះ​ដូង​កាន់​តែ​ខ្លាំង ប៉ុន្តែ​ដោយ​ភាព​សម្បូរ​បែប​ផ្នែក​អង់ទីអុកស៊ីដង់​ ខ្ទឹមស​អាច​ជួយ​រាំង​ស្ទះ​​ដំណើរ​វិវឌ្ឍន៍​របស់​បេះដូង​នេះ។

ទាកទង​នឹង​ជំងឺ​មហារីក​វិញ​ ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​បាន​លទ្ធផល​គួរ​ជា​ទី​គាប់​ចិត្ត។ ដោយ​មាន​ផ្ទុក​សកម្មភាព​ប្រឆាំង​នឹង​ដុំពក ការ​បរិភោគ​ខ្ទឹម​ស​ជា​ប្រចាំ​អាច​នឹង​ការពារ​មិន​ឱ្យ​មាន​ការ​ដុះ​ ឬ​លេច​ជា​ដុះ​សាច់​ពក​មហារីក​ខ្លះ។ លទ្ធផល​ល្អ​ត្រូវបាន​រក​ឃើញ​រួច​មក​ហើយ​ចំពោះ​មហារីក​ក្រពះ​ ពោះវៀន ស្បែក​ និង​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត ប៉ុន្តែ​ចំពោះ​ករណី​មហារី​កផ្សេង​ទៀត​ អ្ន​ក​វិទ្យាសាស្ត្រ​កំពុង​សិក្សា​នៅ​ឡើយ។

ខ្ទឹម​មាន​ប្រយោជន៍​ខ្លាំង​រហូត​ដល់​មាន​សុភាសិត​​បារាំង​មួយ​និយាយ​ថា "ញ៉ាំខ្ទឹមសពេល​ព្រឹក ខ្ទឹម​បារាំង​ពេល​ល្ងាច នោះ​គ្រូពេទ្យ​ពិត​ជាស៊យ​ហើយ !”

ខ្ទឹម​ស​ ទំនង​ជា​មាន​ប្រភព​ដើម​ចេញ​មក​ពី​អាស៊ី​កណ្តាល ឬ​ឥណ្ឌា​ខាង​ជើង។ រុក្ខជាតិ​មួយ​នេះ​ ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​បន្លែ អាច​រក​ទទួល​ទាន​បាន​ពេញ​មួយ​ឆ្នាំ​ ហើយ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ចង្កោម​គ្រួសារ Alliaceae ពោល​គឺ​ពពួក​ខ្ទឹម ៖ ខ្ទឹម​ដើម ខ្ទឹម​ខ្យល់ ខ្ទឹម​ស ខ្ទឹម​ក្រហម ខ្ទឹម​បារាំង។ ឬស​វា​ផ្តល់​ជា​មើម​។ ក្នុង​មួយ​មើមៗ​មាន​ចែក​ជា​​កំពិស​ ប្រមាណពី​១២ ទៅ​១៦កំពិស​យ៉ាង​ច្រើន។ ជា​សរុប​ខ្ទឹម​មាន​ប្រមាណ​ជា​ជាង​៣០​ប្រភេទ បែង​ចែង​ទៅ​តាម​មាឌ​ ពណ៌ ឬ​រសជាតិ​។ ពពួក​ខ្ទឹម​ទាំង​អស់​នេះ មាន​គុណភាព​​និង​គុណ​ប្រយោជន៍ ដូច​ដែល​បាន​រៀប​រាប់ខាង​លើ គ្រាន់តែ​ថា​ខ្ទឹម​ស​មាន​មហិទ្ធិរិទ្ធ​ខ្លាំង​ជាង​ប៉ុណ្ណោះ។ ជា​ឧទាហរណ៍ ក្នុង​មួយ​រយក្រាម​ ខ្ទឹម​បារាំង​មាន​ផ្ទុក​​សារធាតុ​រ៉ែ​សេឡេនីញ៉ូម​ ០,៥មីក្រូក្រាម ឯ​ខ្ទឹម​ស​វិញ​ដល់​ទៅ​១៤មីក្រូក្រាម។
ដើម្បី​អាច​ទាញ​ប្រយោជន៍​ពី​ខ្ទឹម​ដល់​សុខភាព​បាន ចូរ​ពិសារ​​ជា​ខ្ទឹម​ស្រស់ និង​ហាន់​ថ្មីៗ ព្រោះ​ការ​សិក្សា​បាន​បង្ហាញ​ខ្ទឹម​ឆ្អិន​មានអានុភាព​តិច​ជា​ខ្ទឹម​ឆៅ។ រសជាតិ​របស់​ខ្ទឹម​ប្រែ​ប្រួល​ទៅ​តាម​របៀប​ហាន់​ កាន់​តែ​ស្តើង​ ល្អិត កាន់​តែ​មាន​រសជាតិ និងកាន់​តែ​ហិរ។ ហើយ​បើ​កាន់​តែ​ហិរ នោះ​កាន់​តែ​ផ្តល់​ផល​ល្អ​ដល់​សុខភាព។ ប៉ុន្តែ​​សត្រូវ​ដ៏​ចម្បង​របស់​ខ្ទឹម​ក៏​មាន​ដែរ នោះ​គឺ​ក្លិន​មាត់ ! តែ​សូមកុំ​ព្រួយ​បារម្ភ និង​យក​មក​ធ្វើ​ជា​លេស​លែង​បរិភោគ​ខ្ទឹមអី។ មាន​មធ្យោបាយ​មួយ​ចំនួន​អាច​ជួយ​លោក​អ្នក​បាន ៖ ដក​បណ្តូល​​ខ្ទឹម​ កុំ​បរិភោគ - សូម​ទំពារ​គ្រាប់​អានីស គ្រាប់​ក្រវ៉ាញ កាហ្វេ ឬ​ជីរ​ ជីរ​អង្កាម ក្រោយ​ពេល​បរិភោគ​ខ្ទឹម​រួច។
ចង់​បាន​សុខភាព​ល្អ ទាល់​តែ​ហ៊ាន​ខ្លះ​បង់​ខ្លះ ហើយ​សូម​កុំ​ធ្វើ​អ្វី​ឱ្យ​ជ្រុល​ហួស​ហេតុ ! ខ្ទឹម​មាន​គុណប្រយោជន៍​ល្អ​មែន​សម្រាប់​សុខភាព ប៉ុន្តែ​បើ​បរិភោគ​ច្រើនជ្រុល​ពេក​ក៏អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​រលាក​ក្រពះទៅ​វិញ បើលាប​លើ​ស្បែក​ច្រើន​ក៏​នឹងធ្វើ​ឱ្យ​ស្បែក​អាច​រលាក​ ឬ​ងាប់​កោសិកា​ស្បែក​ខ្លះ​ទៀត​ផង៕

ផ្សាយបន្តពី ទំព័រ​ដើម

Tuesday, October 29, 2013

មូលហេតុ​បាតុករ​ចូល​រួម​មហា​បាតុកម្ម​របស់​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ

បាតុកម្ម​ជា​ជម្រើស​ចុង​ក្រោយ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ទាក់ទង​នឹង​ការ​ទាមទារ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត ដែល​គណបក្ស​នេះ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា មាន​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ជាច្រើន​អំពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ នោះ។

ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2013-10-29

អ៊ីម៉ែល
មតិ
ចែករំលែក
បោះពុម្ព
បាតុកម្ម សង្គ្រោះ​ជាតិ ៦១០
ក្បួន​ហែ​ញត្តិ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ តាម​បណ្ដោយ​ផ្លូវ​សុធារស ម្ដុំ​បូឌីន រាជធានី​ភ្នំពេញ ឆ្ពោះ​ទៅ​ដាក់​នៅ​តាម​ស្ថានទូត​បរទេស​មួយ​ចំនួន នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៣។
RFA/Mom Sophon
ការ​ធ្វើ​មហា​បាតុកម្ម​កន្លង​មក​នេះ ក្រុម​បាតុករ​មួយ​ចំនួន​បាន​បង្ហាញ​ថា អ្វី​ដែល​ពួក​គាត់​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម មិន​មែន​មក​គាំទ្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ប៉ុណ្ណោះ​ទេ អ្វី​ដែល​ពួក​គាត់​ចង់​បាន គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​សង្គម​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ជីវភាព​ធូរធារ​ដូច​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​នៅ​តំបន់​អាស៊ាន​មួយ​ចំនួន​ទៀត។
បញ្ហា​អយុត្តិធម៌​កើត​មាន​នៅ​ក្នុង​សង្គម និង​ភាព​ក្រីក្រ ជា​មូលហេតុ​ដ៏​សំខាន់​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តាម​ជនបទ មាន​ផ្នត់​គំនិត​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​របៀប​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី ដែល​ធានា​នូវ​ការ​រីក​ចម្រើន​ជីវភាព​របស់​ពួក​គាត់​យ៉ាង​ពិត​ប្រាកដ។
ការ​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​២៥ តុលា របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នោះ គឺ​ក្រៅ​ពី​ទាមទារ​យក​យុត្តិធម៌​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​នោះ គឺ​ពួក​គាត់​ទាមទារ​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​របៀប​គ្រប់គ្រង ដោយ​ចង់​បាន​ប្រទេស​កម្ពុជា ប្រកាន់​យក​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពិត​ប្រាកដ។
ស្ត្រី​វ័យ​ចំណាស់​ជាង ៧០​ឆ្នាំ ឈ្មោះ យាយ កែ បាន​រៀប​រាប់​ថា ទោះ​បី​ជា​រូប​គាត់​មាន​វ័យ​ចំណាស់​ទៅ​ហើយ​ក្ដី ប៉ុន្តែ​កម្លាំង​អ្នកស្រី​នៅ​រឹងមាំ​ដដែល ដើម្បី​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​អហិង្សា​នេះ។ អ្នកស្រី​បញ្ជាក់​ថា អ្វី​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​គាត់​មាន​ចិត្ត​តស៊ូ​លក់​ស្រូវ ដើម្បី​យក​លុយ​ធ្វើ​សោហ៊ុយ​មក​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ ក្នុង​គោល​បំណង​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​រដ្ឋាភិបាល​ធានា​នូវ​ជីវភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ មាន​ជីវភាព​ធូរធារ​ប្រហាក់​ប្រហែល​គ្នា។
អ្នកស្រី​បន្ថែម​ថា សង្គម​បច្ចុប្បន្ន​នេះ មាន​ការ​រឹតត្បិត មិន​បើក​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទេ ហើយ​អ្វី​ដែល​គាត់​ខំ​ទាមទារ​នោះ ទោះ​បី​ជា​អាយុ​គាត់​មិន​ទាន់​បាន​ឃើញ​សង្គម​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ក្ដី ប៉ុន្តែ​គាត់​សង្ឃឹម​ថា ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​នេះ​សម្រាប់​កូន​ចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ។
បាតុករ​ជាច្រើន​ទៀត បាន​លើក​ឡើង​ប្រហាក់​ប្រហែល​គ្នា​ថា បញ្ហា​ចម្បង​ដែល​ពួក​គាត់​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នេះ ដោយសារ​ពួក​គាត់​មិន​មាន​ជំនឿ​ទៅ​លើ​ការ​សន្យា​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី ដែល​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​ឯក​បក្ស ថា​នឹង​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី​ជម្រៅ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​នោះ​ឡើយ ដោយ​ហេតុ​ថា ក្រៅ​ពី​បញ្ហា​ជីវភាព​ដែល​ពួក​គាត់​ប្រឈម​នោះ គឺ​ពួក​គាត់​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ជាច្រើន​ទៀត រួម​មាន ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ពី​ដីធ្លី តុលាការ​មិន​ឯករាជ្យ ការ​គាប​សង្កត់​ពី​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន។ល។
ស្ត្រី​ជនជាតិ​ចាម មួយ​រូប​មក​ពី​ស្រុក​ឈ្នួល ខេត្ត​ក្រចេះ បាន​មក​សម្ដែង​ពី​ការ​ឈឺ​ចាប់ ដែល​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​បាន​រឹបអូស​យក​ដី​ចម្ការ​របស់​គាត់ និង​បណ្ដេញ​ពួក​គាត់​ចេញ​ពី​ដី​ចម្ការ។ គាត់​បាន​និយាយ​នៅ​លើ​វេទិកា​ធ្វើ​បាតុកម្ម​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៥ តុលា ដែល​ជា​ថ្ងៃ​ចុង​ក្រោយ​នោះ​ថា អ្វី​ដែល​គាត់​នាំ​គ្នា​មក​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នេះ ដោយសារ​តែ​ការ​ឈឺ​ចាប់​ពី​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ពី​អាជ្ញាធរ ដែល​ពួក​គាត់​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​ក្នុង​សង្គម​គ្មាន​ការពារ​ដោយ​ច្បាប់។
ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី គណបក្ស​ជាប់​ឆ្នោត​ទាំង​ពីរ​កំពុង​រក​វិធីសាស្ត្រ​រៀងៗ​ខ្លួន ដើម្បី​ជួប​ចរចា​ជា​ថ្មី​ម្ដង​ទៀត ដើម្បី​រក​ដំណោះស្រាយ​នយោបាយ​សមស្រប​មួយ​ដែល​អាច​ទទួល​យក​បាន​ទាំងអស់​គ្នា ទោះ​បី​ជា​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ដាក់​លក្ខខណ្ឌ​មួយ​ចំនួន​មុន​នឹង​ជួប​ចរចា​ជា​ថ្មី​ក្ដី។
ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​នេះ អ្នក​វិភាគ​ពន្យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ឯក​បក្ស​នេះ ត្រូវ​តែ​ទទួល​យក​លក្ខខណ្ឌ​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ខ្លះ ដើម្បី​យក​ទៅ​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​រដ្ឋាភិបាល​ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព និង​ជា​ក្ដី​សង្ឃឹម​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្រោម​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​នីតិកាល​ទី​៥​នេះ។
គ្រូ​បង្រៀន​វិទ្យាល័យ បាកាន ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ ឈ្មោះ ឃុន វ៉ាត មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​បាន​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ចំនួន​បី​ថ្ងៃ​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាមួយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា លោក​បាន​ធ្វើ​គ្រូ​បង្រៀន​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ មិន​ធ្វើ​ឲ្យ​ជីវភាព​គ្រូ​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ទេ។ ពី​មួយ​ឆ្នាំ​ទៅ​មួយ​ឆ្នាំ ជីវភាព​គាត់​ជួប​នឹង​បញ្ហា​លំបាក​ដដែល។ លោក​អះអាង​ថា លោក​គ្មាន​ជំនឿ​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល ថា​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី​ជម្រៅ​នោះ​ទេ។ បើ​អាច​ធ្វើ​ទៅ​បាន​មែន​នោះ រដ្ឋាភិបាល​ដឹក​នាំ​ដោយ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ដំឡើង​ប្រាក់​ខែ​ជូន​មន្ត្រី​រាជការ គ្រូ​បង្រៀន​បាន​ចំនួន​ច្រើន​ល្មម​អាច​ចំណាយ​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​គ្រួសារ​របស់​ពួក​គាត់​ហើយ។
ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​នេះ មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បាន​ពន្យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​នេះ​នឹង​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី​ជម្រៅ​សម្រាប់​ការ​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​ចំនួន ៥​ឆ្នាំ​ទៅ​មុខ​ទៀត​នេះ។ លោក ផៃ ស៊ីផាន បន្ថែម​ថា រដ្ឋាភិបាល​ក្រោម​ការ​ដឹក​នាំ​របស់ លោក ហ៊ុន សែន នេះ គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស​មាន​ការ​រីក​ចម្រើន​ជា​បន្តបន្ទាប់ និង​មាន​នីតិរដ្ឋ​ជាដើម។
ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី និស្សិត​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង ឈ្មោះ យន់ ប៊ុនធៀង មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​បាន​ឆ្លៀត​ពេល​ល្ងាច​ទៅ​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ជាមួយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​២៥ តុលា នោះ។ លោក ប៊ុនធៀង លើក​ឡើង​ថា ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​មាន​យន្តការ​ច្បាស់​លាស់​ក្នុង​ការ​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​ឲ្យ​មាន​ការ​រីក​ចម្រើន​លើ​គ្រប់​វិស័យ​ទេ​នោះ ចលនា​មហា​ជន ឬ​យុវជន​នឹង​ផ្ទុះ​ឡើង​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ប្រឆាំង​នឹង​រដ្ឋាភិបាល​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ទៀត ដោយ​ហេតុ​ថា គម្លាត​អ្នក​មាន និង​ក្រ​កាន់​តែ​ច្រើន ហើយ​យុវជន​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​គ្មាន​ការងារ​ធ្វើ គួបផ្សំ​នឹង​អំពើ​អយុត្តិធម៌​ក្នុង​សង្គម។
អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋកិច្ច​លើក​ឡើង​ថា កម្ពុជា អាច​មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រមាណ ៧% ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៣ ប៉ុន្តែ​កំណើន​នោះ នឹង​អាច​ស្ថិត​នៅ​ទ្រឹង ឬ​គ្មាន​ឱកាស​ហក់​ឡើង​ទៅ​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​ឡើយ ប្រសិន​បើ​កម្ពុជា មិន​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​លើ​គោល​នយោបាយ​កាត់​បន្ថយ​គម្លាត​អ្នក​មាន និង​អ្នក​ក្រ រួម​ទាំង​ពង្រឹង​មូលដ្ឋាន​ផលិត ដែល​មិន​បម្រើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទូទៅ​ទេ​នោះ។
ក្រុម​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​លើក​ឡើង​ថា អ្វី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​មិន​អាច​ទប់ស្កាត់​បាន​នោះ បញ្ហា​អតិផរណា ពោល​គឺ​ទំនិញ​នៅ​លើ​ទីផ្សារ​កាន់​តែ​ឡើង​ថ្លៃ​ជា​បន្តបន្ទាប់ ហើយ​ចំណូល​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​ពួក​គាត់​រក​បាន​តិច មិន​អាច​ទប់ទល់​នឹង​ការ​ចំណាយ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​បាន។ ម្យ៉ាង​ទៀត ផលិតផល​កសិផល កសិករ​លក់​ក្នុង​តម្លៃ​ថោក និង​គ្មាន​ទីផ្សារ​ជាដើម។
របាយការណ៍​របស់​ធនាគារ​ពិភពលោក (World Bank) និង​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី (ADB) ឆ្នាំ​២០១៣ បាន​រក​ឃើញ​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​តិចតួច​បាន​ទទួល​ផល​ពី​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ។ អ្នក​មាន និង​អ្នក​ក្រ​នៅ​កម្ពុជា មាន​គម្លាត​ឆ្ងាយ​ពី​គ្នា​ខ្លាំង ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន​ប្រមាណ ៨០% មាន​ដី​ធ្វើ​កសិកម្ម​តិច​ជាង​មួយ​ហិកតារ ស្រប​ពេល​ដែល​អ្នក​មាន​អំណាច​ប្រមាណ ២០% មាន​ដី​ច្រើន​ជាង ៥០០​ហិកតារ ដែល​គ្រប់គ្រង​ដី​ផលិត​កសិកម្ម​ស្ទើរ​តែ​ទាំង​ស្រុង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា។
ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ប្រមាណ ៦​លាន​នាក់ ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​បន្ទាប់​ភាព​ក្រីក្រ មាន​ន័យ​ថា ពួក​គាត់​មិន​អាច​រក​ចំណូល​បាន​ប្រមាណ ៥​ពាន់​រៀល​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ។ បន្ថែម​ពី​លើ​នេះ​ទៀត ប្រជាពលរដ្ឋ​ប្រមាណ ៣​លាន​នាក់​ផ្សេង​ទៀត ងាយ​នឹង​ធ្លាក់​ក្រោម​បន្ទាត់​ភាព​ក្រីក្រ​ដែរ ប្រសិន​បើ​កម្ពុជា មាន​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​បន្ថែម​ទៀត ដូច​ជា ទំនិញ​កាន់​តែ​ឡើង​ថ្លៃ និង​គ្រោះថ្នាក់​ធម្មជាតិ​ផ្សេង៕
ផ្សាយបន្តពី RFA (នេះជាការរក្សាឯកសារសម្រាប់សិក្សាស្រាវជ្រាវប៉ុណ្ណោះ)

តុលាការ​សាលា​ឧទ្ធរណ៍ បើក​សវនាការ​ករណី​លោក ឈូក បណ្ឌិត នៅ​រសៀល ថ្ងៃ​ទី​៣១​តុលា​

លោក ឈូក បណ្ឌិត អតីត​អភិបាល​ក្រុង​បាវិត​។
លោក ឈូក បណ្ឌិត អតីត​អភិបាល​ក្រុង​បាវិត​។
RFI-ចាន់ណា

ដោយ លី ម៉េងហួរ
សំណុំ​រឿង​ក្តី អតីត​អភិបាល​ក្រុង​បាវិត លោក ឈូក បណ្ឌិត បាញ់​ស្ត្រី​កម្មករ​កាត់ដេរ ៣​នាក់ ឲ្យ​រង​របួស​ធ្ងន់ ស្ទើរ​តែ​ស្លាប់ នឹង​ត្រូវ​តុលាការ​សាលា​ឧទ្ធរណ៍ បើក​សវនាការ ជំនុំ​ជម្រះ​ឡើង​វិញ នា​រសៀល​ម៉ោង ២ ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ ទី​៣១ ខែ​តុលា។ ក្រុម​មេធាវី​របស់​លោក ឈូក បណ្ឌិត បាន​ប្តឹង​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​សម្រេច​របស់​តុលាការ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង ដែល​បាន​ផ្តន្ទាទោស កំបាំង​មុខ ដាក់​ពន្ធនាគារ ១​ឆ្នាំ​កន្លះ លើ​លោក ឈូក បណ្ឌិត ពី​បទ​បង្ក​របួស​ស្នាម​ដោយ​អចេតនា។ ចំណែក​ក្រុម​ជន​រងគ្រោះ បាន​ប្តឹង​តវ៉ា ប្រឆាំង​នឹង​ការ​ផ្តល់​សំណង។

សេចក្តី​រាយការ​ណ៏របស់​ លី ម៉េងហួរ
 
29/10/2013
សវនាការ នៅ​តុលាការ​សាលា​ឧទ្ធរណ៍ នា​រសៀល​ម៉ោង ២ ថ្ងៃ​ទី​៣១​តុលា លើ​សំណុំ​រឿង​ក្តី​លោក ឈូក បណ្ឌិត នឹង​ត្រូវ​ធ្វើ​ឡើង​ជា​សាធារណៈ បើក​ឲ្យ​មហាជន​ចូលរួម​តាមដាន។ ក្រុម​ស្ត្រី​កម្មករ ៣ នាក់ រង​គ្រោះ ក្នុង​អំពើ​បាញ់​ប្រហារ បង្ក​ឡើង​ដោយ​អតីត​អភិបាល​ក្រុង បាវិត លោក ឈូក បណ្ឌិត នឹង​ចូលរួម​ក្នុង​សវនាការ។ ចំណែក​លោក ឈូក បណ្ឌិត បាត់​ដំណឹង​សូន្យ​ឈឹង មិន​ដឹង​ស្លាប់ ឬ​រស់ ខណៈ​ដែល​ប៉ូលិស តាម​រក​មិន​ឃើញ។

លោក ជិន លី​ដា មេធាវី​ការពារ​ក្រុម​ស្ត្រី​រង​គ្រោះ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា មេធាវី និង​ជន​រង​គ្រោះ បាន​ទទួល​ដីកា កាល​ពី​សប្តាហ៍​មុន ពី​តុលាការ​សាលា​ឧទ្ធរណ៍ ឲ្យ​ចូលរួម​សវនាការ នា​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី​៣១​តុលា។

តាម​លោក​មេធាវី សំណុំ​រឿង​ក្តី​លោក ឈូក បណ្ឌិត បាញ់​ស្ត្រី​កម្មករ ត្រូវ​បាន​ប្តឹង​ជំទាស់ ដោយ​ខាង​លោក​ឈូក​បណ្ឌិត ដែល​មិន​សុខ​ចិត្ត នឹង​ការ​សម្រេច​ផ្តន្ទាទោស កំបាំង​មុខ ដាក់​ពន្ធនាគារ​លើ​លោក​ឈូក បណ្ឌិត ១ ឆ្នាំ​កន្លះ។ រីឯ​ប៉ូលិស​ម្នាក់​ទៀត លោក ស ចាន់​ថា ក៏​មិន​សុខ​ចិត្ត​នឹង​ការ​សម្រេច​ក្តី​របស់​តុលាការ ដែល​ផ្តន្ទាទោស​រូប​លោក ដាក់​ពន្ធនាគារ ៦ ខែ ក្នុង​រឿង​កាន់​កាប់​អាវុធ​ខុស​ច្បាប់។ ចំណែក​ក្រុម​ស្ត្រី​កម្មករ​រងគ្រោះ ៣ នាក់ ក៏​បាន​ប្តឹង​ជំទាស់​នឹង​ការ​សម្រេច​របស់​តុលាការ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​លោក ឈូក បណ្ឌិត បង់​ប្រាក់​សង​ជំងឺ​ចិត្ត​តិច​តួច ដល់​កម្មករ​ទាំង​បី ត្រឹម​តែ​ពី ៨ លាន​រៀល ទៅ ២០ លាន​រៀល ខណៈ​ដែល​ក្រុម​ស្ត្រី​កម្មករ​រងគ្រោះ ទាមទារ​ប្រាក់​សំណង រហូត​ដល់​ពី ៤ ម៉ឺន​ដុល្លារ ទៅ ៤៥០០០ ដុល្លារ។

ក្នុង​ដីកា​សម្រេច កាលពី​ថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣ ចៅ​ក្រម​តុលាការ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង បាន​ចេញ​ដីកា បញ្ជា​ឲ្យ​ប៉ូលិស តាម​ចាប់​ខ្លួន​លោក ឈូក បណ្ឌិត យក​មក​ដាក់​ពន្ធនាគា​រ ពី​បទ​បាញ់​ឲ្យ​របួស​ស្ត្រី​កម្មករ​កាត់ដេរ ៣ នាក់ ឲ្យ​រងរបួស​ធ្ងន់ ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​តវ៉ា កាលពី​ថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១។

សកម្មជន​សិទ្ធិមនុស្ស លោក មឿ​ន តុលា បាន​បញ្ជាក់ថា ការសម្រេច​ផ្តន្ទាទោស លើ​លោក ឈូក បណ្ឌិត ត្រឹមតែ ១ឆ្នាំកន្លះ គឺ​ស្រាល​ពេក ព្រោះ​លោក ឈូក បណ្ឌិត បាន​ដក​កាំភ្លើង​បាញ់​កម្មករ មិនមែនជា​រឿង​អ​ចេតនា​ទេ។ មួយទៀត ទោះជា​លោក ឈូក បណ្ឌិត ប្តឹង​ឧទ្ធរណ៍ ក៏​មិនអាច​លុបចោល​ដីកា​តាម​ចាប់ខ្លួន លោក ឈូក បណ្ឌិត យកមក​ដាក់ពន្ធនាគា​រ​ទេ។

យ៉ាងណាក៏ដោយ សកម្មជន​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ជនរងគ្រោះ រង់​ចាំមើល​តុលាការ​ឧទ្ធរណ៍ កាត់ក្តី​លើ​ករណី​លោក ឈូក បណ្ឌិត នៅ​ថ្ងៃទី៣១តុលា ដើម្បី​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​ការប្រកាស​របស់​រដ្ឋាភិបាល អាណត្តិ​ថ្មី ចំពោះ​ការកែទម្រង់​ស៊ីជម្រៅ លើ​ប្រព័ន្ធ​ច្បាប់ និង​តុលាការ៕

ផ្សាយបន្តពី ទំព័រ​ដើម

Monday, October 28, 2013

ប្រមុខ​ការ​ទូត​កម្ពុជា​-ថៃ​បង្ហាញ​ជំហរ​ដូចគ្នា​ច្រើន​ លើ​ការ​រក្សា​សន្តិសុខ​តាម​ព្រំដែន​

ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំក្រុមការងារ​រួម​លើកទីពីរ​កម្ពុជា-ថៃ​អនុវត្ត​ដីកា​បង្គាប់តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរជាតិ
ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំក្រុមការងារ​រួម​លើកទីពីរ​កម្ពុជា-ថៃ​អនុវត្ត​ដីកា​បង្គាប់តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរជាតិ
RFI/Siv Channa

ដោយ លាង ដឺលុច
កិច្ច​ប្រជុំ​ទ្វេភាគី​ថ្នាក់​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​​កម្ពុជា និង​ថៃ​ នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​បាន​បញ្ចប់​ដោយចំនុចត្រូវ​គ្នា​ច្រើន​ ទាក់ទង​នឹង​ការ​អភិវឌ្ឍន៍ និង​រក្សា​សន្តិសុខ​តាម​ព្រំដែន។ តំណាងរដ្ឋាភិបាល​ជិត​ខាង​​​​​ទាំងពីរ​បាន​សន្យា​អនុវត្ត​សាលដីកា​តុលាការ​ឡាអេ​ ដែល​នឹង​ត្រូវ​ប្រកាស​នៅថ្ងៃ​ទី​១១វិច្ឆិកា​ខាង​មុខ​នេះ ស្តីពីភាព​ជា​ម្ចាស់​កម្មសិទ្ធិ​នៃ​តំបន់​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ។

ជំនួប​រវាង​ប្រមុខ​ការទូត​នៃប្រទេស​ជិតខាង​ទាំងពីរ កម្ពុជាថៃ នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ បាន​អនុញ្ញាត​អោយ​ភាគី​ទាំង​ពីរ​បាន​សន្យា​ជា​ឧឡារិក និង​ជា​ផ្លូវការ​អំពី​ជំហរ​ដូចគ្នា​ក្នុង​ការ​រក្សា​ទំនាក់ទំនង​អោយ​កាន់តែ​ល្អ​​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ​ បើទោះជា​សាលដីកា​នៅ​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ​ បែប​ណា​ក៏ដោយ​នោះ។ ភាគី​ទាំងពីរ​ក៏​បាន​សន្យា​ ស្វែង​រក​មធ្យោបាយ និង​សហការ​គ្នា​អនុវត្ត​​សាលដីកា​តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរជាតិ​ថ្ងៃទី​១១​វិច្ឆិកា ស្តីពី​តំបន់​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ​នោះ​ទៀត​ផង។
ទាំង​នេះ​គឺ​ជា​ខ្លឹមសារ​ដែល​ត្រូវបាន​រកឃើញ​នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ថ្នាក់​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​កម្ពុជា ថៃ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃចន្ទ​នេះ។ កិច្ចប្រជុំ​ដែល​ត្រូវបាន​រៀបចំ​ធ្វើ​នៅ​ក្នុង​សណ្ឋាគារ Holiday Palace ក្នុង​ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត ខេត្ត​បន្ទាយ​មានជ័យ​របស់​កម្ពុជា មុន​នឹង​ភាគី​ទាំងពីរ​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​ធ្វើ​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​ស្តីពី​លទ្ធផល​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​នេះ នៅ​លើទឹកដី​ថៃ។
អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស​កម្ពុជា លោក​ កុយ គួង ​បាន​អត្ថាធិប្បាយ​ប្រាប់​វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិថា កិច្ច​ប្រជុំ​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​រដ្ឋមន្ត្រី​ការទេស​ទាំងពីរ​នោះ បាន​បង្ហាញ​ចំនុច​វិជ្ជមាន​ច្រើន​ ក្នុង​បរិយាកាស​រីករាយ ដោយ​ភាគីទាំងពីរបង្ហាញ​ជំហរ​ដូចគ្នា​ថា ត្រូវ​អនុវត្តន៍​សេចក្តី​សម្រេច​​របស់​តុលាការ​ឡាអេ​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១១​វិច្ឆិកា ​ខាង​មុខ​នេះ។

គួរ​បញ្ជាក់​ផងដែរថា ភាគី​ទាំងពីរ​ក៏​បាន​សន្យា​​ពន្យល់​ប្រជាជន​ទាំង​សងខាង ​អំពី​សាលដីកា​តុលាការ​ខាង​មុខនេះ ដើម្បី​ចៀសវាង​ការ​យល់​ច្រឡំ ដែល​អាច​នាំ​អោយ​ឈាន​ទៅ​ការ​ប៉ះពាល់​នៃ​ទំនាក់ទំនង​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ។

សូមរម្លឹកឡើង​វិញ​ថា ការ​ជួប​គ្នា​រវាង​ប្រមុខ​ការទូតទាំងពីរ​ ត្រូវបាន​រៀបចំឡើង​ភា្លម តែ​២​សប្តាហ៍​មុន​ការ​ប្រកាស​សាលដីកា​តុលាការ​ឡាអេ​ នៅ​ថ្ងៃទី​១១​វិច្ឆិកា។ គឺ​ជា​សេចក្តី​សម្រេច​លើ​បណ្តឹង​របស់​កម្ពុជា។ កម្ពុជា​ដែល​បាន​ស្នើអោយ​តុលាការ​អន្តរជាតិ​មួយ​នេះ​បកស្រាយ​ឡើងវិញ សាលក្រម​របស់​ខ្លួន​ឆ្នាំ​១៩៦២ ដែល​និយាយ​អំពីភាព​ជា​ម្ចាស់​កម្មសិទ្ធិ​លើ​​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ។ កម្ពុជា​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​ដាក់​ពាក្យ​បណ្តឹង​នេះ ​កាល​ពីចុង​ខែ​មេសា ​ឆ្នាំ​២០១១ បន្ទាប់ពី​រដ្ឋាភិបាលថៃ​របស់​លោក​អាប់ភីស៊ីត វេចាជីវ៉ា​ បាន​ទាមទារ​កាន់កាន់​តំបន់​៤,៦ គីឡូម៉ែត្រ​ក្រឡា​​ជុំវិញ​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ។

នៅ​ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​គណៈ​រដ្ឋមន្ត្រី​នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​កន្លងទៅ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ហ៊ុន សែន​ បាន​អំពាវនាវ​រួចហើយ ដល់​កង​កម្លាំង​ប្រដាប់អាវុធ​នៅ​តាម​ព្រំដែន អោយ​រក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ និង​រង់ចាំ​អនុវត្ត​សាលដីកា​របស់​តុលាការ​ឡាអេ៕
ផ្សាយបន្តពី ទំព័រ​ដើម

គ្រូ​បង្រៀន​នៅ​សៀមរាប​មិន​ពេញ​ចិត្ត​ការ​តម្រូវ​ឲ្យ​បង់​លុយ​ពេល​សុំ​ឡើង​កាំ​ប្រាក់

គ្រូ​បង្រៀន​ខ្លះ​នៅ​សាលា​គរុកោសល្យ​ខេត្ត​សៀមរាប បាន​សំដែង​ការ​មិន​ពេញ​ចិត្ត​ចំពោះ​​មន្ត្រី​ ការងារ​​រដ្ឋបាល ដែល​​តម្រូវ​ឱ្យ​ពួកគេ​បង់​ប្រាក់​នៅ​ពេល​ដែល​ទទួល​ធ្វើ​សំណុំ​ឯកសារ​ជុំវិញ​ការ​សុំ​ដំឡើង​ថ្នាក់​មន្ត្រី​​រាជការ​នោះ។

ដោយ ហង្ស សាវយុត
2013-10-28

អ៊ីម៉ែល
មតិ
ចែករំលែក
បោះពុម្ព

ក្រុម​គ្រូ​បង្រៀន​បាន​​និយាយ​ថា បច្ចុប្បន្ន​ពួកគេ​ដែល​មាន​តួនាទី​ត្រឹមតែ​គ្រូបង្រៀន គឺ​មិន​​មាន​ប្រាក់​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​បង់​​ថ្លៃ​ឡើង​ថ្នាក់​បាន​ទេ។
គ្រូបង្រៀន​ថ្នាក់​មធ្យម​នៃ​កម្រិត​មូលដ្ឋាន​ម្នាក់ នៅ​សាលា​គរុកោសល្យ​ខេត្ត​សៀមរាប គឺ​លោក ជួប សំអុល។ លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​​កាល​ពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ទី​២៦ ខែ​តុលា ថា ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ ក្រុម​របស់​​​លោក​ដែល​​​មាន​គ្នា​ប្រមាណ ៦-៧​នាក់ ​បាន​ខិតខំ​ព្យាយាម​ទៅ​រៀន​នៅ​​មហា​វិទ្យាល័យ​ឯកជន លុះ​បញ្ចប់​ថ្នាក់​បរិញ្ញាបត្រ​​ហើយ គឺ​ស្ថាប័ន​ដែល​លោក​បម្រើ​ការ​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ឡើង​កាំ​ពិសេស។ ក៏​ប៉ុន្តែ​នៅ​ពេល​ដែល​ក្រុម​របស់​លោក​រៀបចំ​បំពេញ​ឯកសារ ដើម្បី​ឡើង​កាំ​ពិសេស​រួចរាល់ ស្រាប់​តែ​ខាង​​ហិរញ្ញវត្ថុ​តម្រូវ​ឱ្យ​បង់​​ប្រាក់​ម្នាក់ ២០​ដុល្លារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។
លោក ជួប សំអុល បាន​​​​បញ្ជាក់​ថា លោក​មិន​ពេញ​ចិត្ត​ចំពោះ​​ការ​ដំឡើង​ឋានៈ​មន្ត្រី​រាជការ​តម្រូវ​ឱ្យ​បង់​លុយ​ដូច្នេះ​ទេ៖ «ខ្ញុំ​អត់​សប្បាយ​ចិត្ត ហើយ​ខ្ញុំ​ថា ខ្ញុំ​អត់​បង់​ទេ។ ១​កាំ ៣-​៤​ពាន់​រៀល រួច​ហើយ​ទារ​ដល់​ទៅ ២០​ដុល្លារ​អាមេរិក មាន​ស្អី? ...អយុត្តិធម៌​មែន​ទែន​តែម្ដង។ ធ្វើ​អ៊ីចឹង​គ្រូ​បាក់​ទឹក​ចិត្ត អ្នក​ខ្លះ​នោះ​អត់​ចង់​ធ្វើ ឮ​តែ ២០​ដុល្លារ​ គ្នា​អត់​លុយ​បង់។ ចង់​ឱ្យ​នាយកដ្ឋាន​បុគ្គលិក និង​ហិរញ្ញវត្ថុ ជួយ​ពន្យល់​ពី​បញ្ហា​ដំឡើង​កាំ​ពិសេស​ហ្នឹង ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​យក​លុយ?»
គ្រូបង្រៀន​ដដែល​បាន​បញ្ជាក់​ថា នៅ​ពេល​ដែល​លោក​ជជីក​សួរ​ពី​រឿង​នេះ គឺ​មន្ត្រី​មន្ទីរ​អប់រំ​ថ្នាក់​ខេត្ត​ឆ្លើយ​ថា ជា​គោលការណ៍​ដែល​ចេញ​ពី​ក្រសួង។
ទោះ​យ៉ាង​ណា វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី ​មិន​អាច​ទាក់ទង​មន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ​យុវជន​និង​កីឡា ដើម្បី​សុំ​ការ​ពន្យល់​បាន​ថា​យ៉ាង​ណា​នៅ​ឡើយ។
ចំណែក​ប្រធាន​មន្ទីរ​អប់រំ​យុវជន​និង​កីឡា ខេត្ត​សៀមរាប លោក អ៊ុង សេរីឌី បាន​បដិសេធ​មិន​​ធ្វើ​ការ​ពន្យល់​​បញ្ហា​នេះ ​ដោយ​លោក​មាន​ប្រសាសន៍​ថា កំពុង​ជាប់​រវល់​ប្រជុំ។
សមាគម​គ្រូបង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ​បាន​អះអាង​ថា ការ​ដំឡើង​ថ្នាក់​គ្រូបង្រៀន​នៅ​តាម​បណ្ដា​​ខេត្ត​ក្រុង​នានា គឺ​ក្រសួង​អប់រំ​យុវជន​និង​កីឡា មិន​មាន​គោលការណ៍​ណា​មួយ​តម្រូវ​ឱ្យ​បង់​លុយ​ដូច្នេះ​ទេ។
ប្រធាន​សមាគម​គ្រូបង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ លោក រ៉ុង ឈុន បាន​ចាត់​ទុក​ការ​យក​លុយ​ពី​គ្រូបង្រៀន​នៅ​ពេល​ឡើង​កាំ​មន្ត្រី​រាជការ​​នោះ គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​ឆ្លៀត​ឱកាស​ពី​ជន​​មួយ​ចំនួន​ដែល​ធ្វើ​ខុស​ច្បាប់៖ «ការ​ដែល​ទារ​ថ្លៃ​ហ្នឹង គ្រាន់​តែ​ជា​ជន​ឆ្លៀត​ឱកាស ដើម្បី​កេង​ចំណេញ​លើ​គ្រូបង្រៀន ឬ​មួយ​ក៏​ជា​ការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ពុករលួយ​ហើយ»
លោក រ៉ុង ឈុន បាន​ជំរុញ​​ឱ្យ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ​យុវជន​និង​កីឡា ដែល​ទើប​តែ​ឡើង​កាន់​តំណែង​ថ្មី ត្រូវ​ចាត់​វិធានការ​ផ្លូវ​ច្បាប់ ដើម្បី​លុប​បំបាត់​បញ្ហា​ទាំង​នោះ ជៀសវាង​កុំ​​ឱ្យ​មាន​បញ្ហា​ដដែលៗ​នេះ​នៅ​តែ​កើត​មាន​តាំង​តែ​ពី​យូរ​មក​ហើយ និង​បន្ត​ទៅ​មុខ​ទៀត៕

ផ្សាយបន្តពី RFA ភាសាខ្មែរ

Sunday, October 27, 2013

លក្ខណៈផ្សេងៗនៃឆ្នាំងអ៊ុត ដែលធ្លាប់ប្រើប្រាស់

               ក្រោយពេលបោកគក់សម្លៀកបំពាក់ ឬក្រណាត់ផ្សេងៗ អ្នកប្រើប្រាស់​បាន​ប្រើវិធី​ពង្រាប​ដោយ​ឆ្នាំ​​ងអ៊ុត ឬ​ឧបករណ៍​ម្យ៉ាង​ផ្សេងពីឆ្នាំងអ៊ុត ដើម្បី​ពង្រាប។  យ៉ាងណាក៏ដោយ​យើងឃើញមាន​ការប្រើឆ្នាំង​អ៊ុត​ដើម្បី​ពង្រាប​ និង​ធ្វើឲ្យ​ស៊ី​ភ្ជាប់គ្នា នៃផ្លាស្ទិក​ក៏មាន។

               កាល​ពី​សម័យ​ដែល​មិនទាន់មាន​ឆ្នាំង​អ៊ុតដែ​លកំដៅ​ដោយរ៉េស៊ីស្តង់កម្តៅ​អគ្គសនី ប្រើ​ធ្យូង ហ្គាស ​ចំហាយ​និង​អគ្គិសនី​  បុរាណ​លោក​បាន​ច្នៃឧបករណ៍ផ្សេង​ដែល​អាចផ្ទកកម្តៅ​ ឬធ្យូង​ដើម្បី​ អ៊ុត​ពង្រាប​។
             
              អត្ថបទនេះ​ប៉ាកកាខ្មែរ (Khmer Pen)  សូមលើក​លក្វណៈផ្សេងនៃឆ្នាំងអ៊ុត មក​បង្ហាញ ដែល​ជា​ការរួមចំណែក​ស្វែងយល់​ដល់អ្នក​ស្រាវជ្រាវ។ សូមអរគុណ​លោក តុន ចាន់វណ្ណៈ ដែល​បាន​ចែករំលែក រូបភាព​ផ្សេង​នៃឆ្នាំងអ៊ុត​ជំនាន់ដើម ឬឆ្នាំង​អ៊ុត​បូរាណ។

ឆ្នាំងអ៊ុតអគ្គសនី

ឆ្នាំអ៊ុតបុរាណ



ឈរ​នៅមុខ​បន្ទប់​ដែល​មាន​សុទ្ធតែ​ឆ្នាំ​អ៊ុត​ចាស់ៗ​តាំង​ពី​ឥដ្ឋ​ដល់​ដំបូល បុរស​ចូនិវត្តន៍ លោក ច​ន រ៉ូល​លីន បង្ហាញ​​ឆ្នាំងអ៊ុត​ដែល​លោក​បាន​ប្រមូល​មក​រក្សាទុក​គួរអោយភ្ញាក់ផ្អើល​នៅផ្ទះ​របស់​លោក​នៅ​អង់គ្លេស​។​
ច​ន រ៉ូល​លីន បង្ហាញ​ឆ្នាំ​អ៊ុត​៨០០​ដែល​លោក​បាន​សន្សំទុក​អស់​៣០​ឆ្នាំ​ ​

លោក​ត្រូវបាន​ចាត់ទុកជា​អ្នកប្រមូល​ទុក​ឆ្នាំងអ៊ុត​ច្រើន​បំផុត​នៅ​អង់គ្លេស​បន្ទាប់​ពី​ប្រមូល​ទុក​អស់​ពេល​៣​ទសវត្សរ៍​មក​ពី​កន្លែង​តាំង​​ពិព័រណ៍ ហាង​វត្ថុ​បុរាណ​និង​ហាង​លក់​វត្ថុ​ចាស់ៗ​ដោយ​ដេញថ្លៃ​។​

​ឥឡូវ​លោកតា​អាយុ​៧៤​ឆ្នាំ​នេះ​មាន​ឆ្នាំង​អ៊ុត​៨០០ មាន​គ្រប់​ម៉ូត គ្រប់​ទំរង់ ទំហំ​និង​ពណ៌ និង​មាន​តាំង​ពី​ឆ្នាំងអ៊ុត​ប្រើ​ធ្យូង ហ្គាស ​ចំហាយ​និង​អគ្គិសនី​៕

Thursday, October 24, 2013

ក្រសួង​ប្រកាស​កែ​ទម្រង់​និង​ពង្រឹង​វិស័យ​អប់រំ

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា ដែល​ទើប​ចូល​កាន់​តំណែង​ថ្មី បាន​ប្រកាស​អំពី​ការ​កែ​ទម្រង់​លើ​វិស័យ​អប់រំ និង​ពង្រឹង​វិស័យ​អប់រំ ឡើង​វិញ។ កន្លង​មក វិស័យ​អប់រំ​កម្ពុជា ទទួល​រង​ការ​រិះគន់​ជាច្រើន ដូច​ជា ប្រាក់​ខែ​មន្ត្រី​រាជការ ពិសេស​គ្រូ​បង្រៀន​មិន​អាច​សមាមាត្រ​នឹង​តម្លៃ​ទំនិញ ដែល​នាំ​ឲ្យ​គ្រូ​ខ្លះ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ពុក​រលួយ និង​គ្រូ​ខ្លះ​យក​ម៉ោង​រដ្ឋ​ទៅ​បង្រៀន​សាលា​ឯកជន​ជាដើម។

ដោយ អ៊ុក សាវបូរី
2013-10-21
RFA
ស្ដាប់ ឬ ទាញ​យក​សំឡេង 
ស្តាប់សំឡេង ថតសំឡេង
ហង់ ជួនណារ៉ុន ៦១០
រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន ថ្លែង​ក្នុង​វេទិកា​ស្ដីពី​ការងារ​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា នា​វិទ្យាស្ថាន​ជាតិ​អប់រំ រាជធានី​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៣។ RFA/Ouk Savborey
លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា ដែល​ទើប​ឡើង​កាន់​តំណែង​ថ្មី ប្ដេជ្ញា​អនុវត្ត​យុទ្ធសាស្ត្រ​ចតុកោណ​ដំណាក់​កាល​ទី​៣ របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ដែល​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ប្រកាស​នៅ​ក្នុង​អង្គ​ប្រជុំ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​លើក​ទី​១ សម្រាប់​នីតិកាល​ទី​៥។
រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន ថ្លែង​ថា អាណត្តិ​ថ្មី​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល គឺ​ជា​របត់​ថ្មី​មួយ ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​អប់រំ​នៅ​កម្ពុជា គឺ​ត្រូវ​ដណ្ដើម​មក​វិញ​នូវ​បេះដូង​បុគ្គលិក​សិក្សា និង​យុវជន ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​វ័យ​សិក្សា។ លោក​ថ្លែង​យ៉ាង​ដូច្នេះ ក្នុង​សន្និសីទ​ស្ដីពី​ការងារ​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា ឆ្នាំ​២០១៣ នៅ​វិទ្យាស្ថាន​ជាតិ​អប់រំ កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​តុលា ដែល​មាន​ការ​ចូល​រួម​ពី​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ក្រសួង និង​មន្ត្រី​ក្រោម​ឱវាទ​ក្រសួង​អប់រំ ប្រមាណ ៩០០​នាក់។
លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន៖ «ហើយ​ធ្វើ​ការ​មិន​ចេះ​តែ​បក្ខពួក​គេ តែង​តាំង​តែ​បក្ខពួក​ខ្លួន​ឯង​ទៅ​អ្នក​ផ្សេង​ទៀត​អត់​មើល អ៊ីចឹង​ជា​ចំណុច​មួយ អ្នក​ដែល​គ្នា​ពូកែ គេ​អត់​ចង់​នៅ​ទេ​កន្លែង​ហ្នឹង ធ្វើ​ម៉េច​ត្រូវ​តែ​ចេញ​ទៅ​ធ្វើ​ការ​នៅ​ខាង​ក្រៅ ហើយ​បើ​សិន​ជា​យក​បក្ខពួក​និយម យក​គ្រួសារ​និយម​ទៅ ដូច​បក្ខពួក​ខ្លួន បាន​ឡើង​តំណែង អា​ហ្នឹង​ហើយ​ដែល​បង្កើត​ជា​បញ្ហា​ធំ»
លោក​បន្ត​ថា ក្រៅ​ពី​កែលំអ​គុណភាព​អប់រំ ក៏​ត្រូវ​ពិនិត្យ​កន្លែង​លេង​កីឡា​របស់​សិស្ស​ដែរ៖ «កំណែ​ទម្រង់​វិស័យ​កីឡា​ធំ​ណាស់។ យើង​មើល​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​យើង​កន្លង​ទៅ​នេះ ហាក់​មាន​ការ​ធូររលុង ដោយសារ​តែ​កន្លែង​ដែល​ទាត់​បាល់​កីឡាដ្ឋាន​ជាតិ គេ​យក​ទៅ​ជួល​ទៅ​អី​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​បញ្ហា។ អ៊ីចឹង ត្រូវ​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ អ្នក​ដែល​កាន់​ខាង​កីឡា សុំ​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ ហើយ​កែ​ទម្រង់​វិស័យ​របស់​ខ្លួន»
វេទិកា​បាន​កំណត់​អាទិភាព​នៃ​កំណែ​ទម្រង់​វិស័យ​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា ឆ្នាំ​២០១៣ ទៅ​ឆ្នាំ​២០១៨។
លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន បន្ត​ថា ដើម្បី​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​វិស័យ​អប់រំ ក្រសួង​អប់រំ បាន​រៀប​ចំ​ឯកសារ​ឲ្យ​មាន​ការ​កែ​ទម្រង់​ដូច​ជា ឧត្តម​សិក្សា​ត្រូវ​ជជែក​គ្នា​រវាង​ផ្ទៃ​ក្នុង​ក្រសួង ជាមួយ​នឹង​គ្រឹះស្ថាន​ឧត្តម​សិក្សា ហើយ​អនុវត្ត​ឲ្យ​បាន​ក្នុង​រយៈពេល ៥​ឆ្នាំ។ ទី​២ គោល​នយោបាយ​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​បច្ចេកទេស។ ទី​៣ គោល​នយោបាយ​ស្ដីពី​ការ​បង្កើត​ការងារ​ដល់​យុវជន៖ «ពីព្រោះ​យុវជន​ហ្នឹង​សំខាន់​ណាស់ ៥០% នៃ​ប្រជាជន​កម្ពុជា មាន​អាយុ​ពី ១៥​ឆ្នាំ ទៅ ២៤​ឆ្នាំ ហើយ​បើ​គិត​ទៅ​ដល់ ៣០​ឆ្នាំ មាន​ជាង ៧០%។ អ៊ីចឹង ការងារ​យុវជន​នេះ គឺ​សំខាន់​ណាស់ ដែល​យុវជន​យើង​ដែល​មិន​សូវ​មាន​ជំនាញ​អ៊ីចឹង យើង​ត្រូវ​មាន​វគ្គ​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​ខ្លី វែង​អ៊ីចឹង ការ​ផ្តល់​អាហារូបករណ៍​អ៊ីចឹង»
លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន បន្ថែម​ថា មាន​ការ​រិះគន់​ពី​ការ​ប្រឡង​បាក់​ឌុប ដែល​ត្រូវ​កែលំអ និង​ត្រូវ​ជជែក​គ្នា​តាំង​ពី​ឥឡូវ រហូត​ដល់​ចុង​ឆ្នាំ។ ការ​ជជែក​ត្រូវ​ឲ្យ​អស់​ពី​វិធាន​ការ​ដែល​ត្រូវ​ធ្វើ ហើយ​នៅ​ពេល​ប្រឡង​បាក់​ឌុប លើក​ក្រោយ ត្រូវ​ធ្វើ​ឲ្យ​បាន ដោយ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​ទាំងអស់​គ្នា​ទទួល​ស្គាល់៖ «ព្រោះ​សង្គម​យើង​គេ​មើល​ការងារ​មិន​ល្អ​មក​ពី​បាក់​ឌុប វា​មិន​កើត។ អ៊ីចឹង​អ្នក​ដែល​ប្រឡង​ចេញ​ហ្នឹង ក៏​មាន​បញ្ហា ហើយ​ទៅ​មុខ​ទៀត ក៏​មាន​បញ្ហា ហើយ​បើ​យើង​ធ្វើ​រឿង​នេះ​មិន​បាន យើង​ចង់​ធ្វើ​អី​ទៀត​ដែល​ល្អ​ក៏​គេ​អត់​ជឿ​ដែរ»
គ្រូ​បង្រៀន ៦១០
បុគ្គលិក​សិក្សា​ចូល​រួម​ក្នុង​វេទិកា​ស្ដីពី​ការងារ​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា នា​វិទ្យាស្ថាន​ជាតិ​អប់រំ រាជធានី​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៣។ RFA/Ouk Savborey
លោក​បន្ថែម​ថា កន្លង​មក​ការ​គ្រប់គ្រង​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​សាធារណៈ​របស់​រដ្ឋ បាន​ធ្វើ​ការ​ផ្ទុយ​គ្នា។ អ្នក​កាន់​គោល​នយោបាយ មិន​បាន​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​អ្នក​កាន់​ថវិកា​ទេ ឥឡូវ​នេះ​ត្រូវ​ប្ដូរ​ឲ្យ​មាន​ការ​អង្គុយ​ជជែក​គ្នា ដើម្បី​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​មាន​កិច្ច​សហការ​គ្នា ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ជាតិ​ទាំង​មូល៖ «អ្នក​ដែល​កាន់​គោល​នយោបាយ​មាន​តែ​គោល​នយោបាយ អ្នក​ដែល​កាន់​លុយ​មាន​តែ​លុយ។ ដល់​អ៊ីចឹង វា​អត់​ស៊ី​គ្នា អ៊ីចឹង​យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ម៉េច​ឲ្យ​វា​ស៊ី​គ្នា ពី​រឿង​គោល​នយោបាយ ហើយ​និង​ធនធាន ទាំង​ធនធាន​មនុស្ស ក៏​ដូច​ជា​ធនធាន​ហិរញ្ញវត្ថុ»
ប្រធាន​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ លោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែង​ថា សមាគម​នេះ​រង់ចាំ​មើល​ការ​អនុវត្ត​យុទ្ធសាស្ត្រ​កំណែ​ទម្រង់​វិស័យ​អប់រំ​របស់​ក្រសួង​អប់រំ ដែល​ស៊ី​ជម្រៅ ហើយ​សមាគម​គ្រូ​នឹង​គាំទ្រ​ការ​អនុវត្ត​បាន ប្រសិន​បើ​រដ្ឋមន្ត្រី​ឡើង​កាន់​តំណែង​ថ្មី​ជួយ​ស៊ើប​អង្កេត​ពី​អំពើ​ពុក​រលួយ​នៅ​ពេល​ប្រឡង​គ្រូ​ថ្មីៗ នៅ​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​ដែល​កំពុង​តែ​មាន​សំណូក៖ «ប្រឡង​គ្រូ​ឧត្តម​សិក្សា​ថ្ងៃ​២៩ កញ្ញា កន្លង​ទៅ​នេះ ក៏​ឃើញ​មាន​ការ​ពុក​រលួយ​ពី ៣​ពាន់​ដុល្លារ ទៅ ៣.៥០០​ដុល្លារ ជាប់ ហើយ​ឲ្យ​លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ត្រូវ​តែ​ធ្វើ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត»
សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​អប់រំ​ពី​ការ​កែ​ទម្រង់​មាន ទី​១ បញ្ហា​ប្រឈម​ចំពោះ​មុខ ដូច​ជា​ការ​គ្រប់គ្រង​បុគ្គលិក ការ​ប្រឡង​នៅ​គ្រប់​កម្រិត​សិក្សា គុណភាព​អប់រំ​យុវជន​មាន​ជំនាញ​ទាប។ ទី​២ បញ្ហា​គន្លឹះ ដូច​ជា ពង្រឹង​ការ​គ្រប់គ្រង​ហិរញ្ញវត្ថុ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​រដ្ឋ ពង្រឹង​ការ​គ្រប់គ្រង​បុគ្គលិក ពង្រឹង​ការ​ប្រឡង​គ្រប់​ប្រភេទ បង្កើត​ធនាគារ​ខួរ​ក្បាល​ក្នុង​វិស័យ​អប់រំ កំណែ​ទម្រង់​ឧត្តម​សិក្សា បង្កើន​គុណភាព​សិក្សា​ឲ្យ​មាន​ការ​អភិវឌ្ឍ​សម្រាប់​យុវជន នូវ​ជំនាញ​បច្ចេកទេស និង​ជំនាញ​ទាន់​ពេល និង​កំណែ​ទម្រង់​ការ​អប់រំ​កាយ និង​កីឡា៕
ផ្សាយបន្តពី៖ ទំព័រព័ត៌មានខ្មែរ 

Friday, October 11, 2013

ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ឥរិយាបថ​របស់​មន្ត្រី​ជា​ចំណែក​ជោគជ័យ​នៃ​កំណែ​ទម្រង់​រដ្ឋាភិបាល​

ភាពស្និទ្ធ​ស្នាល​របស់​សម្តេច​ព្រះនរោត្តម​ សីហនុ ជាមួយ​ប្រជារាស្ត្រ ជា​ផ្នែក​មួយ​ដ៏សំខាន់​នៃ​ប្រជាប្រិយភាព​របស់​ព្រះអង្គ។
ភាពស្និទ្ធ​ស្នាល​របស់​សម្តេច​ព្រះនរោត្តម​ សីហនុ ជាមួយ​ប្រជារាស្ត្រ ជា​ផ្នែក​មួយ​ដ៏សំខាន់​នៃ​ប្រជាប្រិយភាព​របស់​ព្រះអង្គ។
@Google
ដោយ ប៉ែន បូណា
រដ្ឋាភិបាល​អាណត្តិ​ទី​៥​បាន​ចេញ​ដំណើរ​ហើយ ​ទោះ​បី​ជា​វិបត្តិ​នយោបាយ​នៅ​មិន​ទាន់​ដោះស្រាយ​បាន​ក៏​ដោយ។ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ដាក់​ចេញ​នូវ​គោល​នយោបាយ​កំណែ​ទម្រង់​ជា​ច្រើន ​ដើម្បី​ស្តារ​​ប្រជាប្រិយភាព​រដ្ឋាភិបាល​ឡើង​វិញ។ ប៉ុន្តែ ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ឥរិយាបថ​របស់​មន្ត្រីរ​ដ្ឋា​ភិ​បាល និង​មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​ក៏​ត្រូវ​គេ​មើល​ឃើញ​ថា មាន​សារៈសំខាន់​ចាំ​បាច់​ មិន​អាច​មើល​រំលង​បាន​ដែរ ​ពីព្រោះ​វា​ជា​ចំណែក​នៃ​ជោគជ័យ ​ឬ​បរាជ័យ​នៃ​កំណែ​ទម្រង់​រដ្ឋាភិបាល។
ការ​គិតគូរ​ពី​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី​ជម្រៅ​ខាង​គោលនយោបាយ ​គឺ​ជា​បញ្ហា​ចាំ​បាច់​ដើម្បី​ស្តារ​​ប្រជាប្រិយភាព​របស់​រដ្ឋាភិបាល ​ពីព្រោះ​ប្រសិន​បើ​គ្មាន​គោល​នយោបាយ​ល្អ​ដែល​ឆ្លើយ​តប​នឹង​សេចក្តី​ត្រូវការ​ជាក់​ស្តែង​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទេ ការ​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ក៏​មិន​ទទួល​ជោគជ័យ​ដែរ។ នេះ​គឺ​ជា​កត្តា​សត្យានុម័ត​ដែល​គ្មាន​រដ្ឋាភិបាល​ណា​មើល​រំលង​បាន​ឡើយ​ ជាពិសេស​ក្នុង​បណ្តា​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ។
ប៉ុន្តែ មុន​នឹង​ឈាន​ទៅ​សម្រេច​គោល​នយោបាយ អាកប្បកិរិយា​របស់​ម​ន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល ​និង​មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​ក៏​ជា​ចំណែក​សំខាន់​មួយ​ដែរ​ដែល​គួរ​ពិចារណា។ មាន​បញ្ហា​ច្រើន​ណាស់​ដែល​កើតចេញ​ពី​អាកប្បកិរិយា​របស់​មន្ត្រី​មាន​បុណ្យ​ស័ក្តិ ហើយ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខក​ចិត្ត​ដោយ​មិន​ទាន់​គិត​ដល់​សមត្ថភាព​ការងារ​ផង។ ភាព​ឆ្គាំ​ឆ្គង​សំខាន់​មួយ​របស់​មន្ត្រី​ទាំង​នោះ​គឺ​ការ​សម្ញែង​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ដ៏​ស្តុកស្តម្ភ​របស់​ខ្លួន។

ជា​ទូទៅ  មន្ត្រី​ធំៗ​ថ្នាក់​លើ និង​អ្នក​ធ្វើ​ការ​ចំ​កន្លែង​ខ្លាញ់ ពួកគេ​បាន​បង្ហាញ​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ស្តុកស្តម្ភ​យ៉ាង​លឿន​រហ័ស និង​យ៉ាង​សម្ញែង​ដោយ​គ្មាន​លាក់លៀម។ ផ្ទះ​វីឡា ដី​ជា​ច្រើន​កន្លែង រថយន្ត​ទំនើប​ជាច្រើន​គ្រឿង និង​ប្រាក់​ចាយវាយ​យ៉ាង​ពោរ​ពាស​...។ ប៉ុន្តែ អ្នក​ទាំងនោះ​ហាក់ដូចជា​ភ្លេច​គិតថា តើ​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ស្តុកស្តម្ភ​ដែល​ពួកគេ​មាន​នេះ ​បាន​មក​ពី​ណា? នេះ​ជា​សំណួរ​ដែល​អ្នកផង​ទាំងពួង​នាំ​គ្នា​ចោទសួរ​ និង​ខ្សឹប​ខ្សៀវ​គ្រប់​គ្នា។ ចម្លើយ​ដ៏​សាមញ្ញ​បំផុត​នោះ​គឺ មកពី​គេ​ធ្វើការ​ចំ​កន្លែង​ខ្លាញ់។

នៅ​ពេល​ដែល​មន្ត្រី​ទាំង​នោះ​ចុះ​មូលដ្ឋាន​ម្តងៗ ពួកគេ​បាន​បង្ហាញ​ពី​ភាព​ខុស​គ្នា​ស្រឡះ​ធៀប​នឹង​ជីវភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ ​និង​ស្ថានភាព​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រទេស​ជាតិ។ ភាព​ខុសគ្នា​បាន​ស្តែង​ឡើង​តាមរយៈ​រថយន្ត​ដែលមាន​តម្លៃ​ខ្ពស់​កប់​ពពក និង​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​ទំនើបៗ​ជា​ច្រើន​ទៀត។

ទោះ​បី​ជា​ក្រុម​អ្នក​ភូមិ​ចោមរោម​មើល​ដោយ​ក្តី​ស្ងប់​ស្ញែង ក៏ប៉ុន្តែ ភាព​ស្ញប់ស្ញែង​ទាំងនោះ​បង្កប់​ដោយ​ការ​ឈឺចាប់​ និង​អស់សង្ឃឹម។ ពួកគេ​តែង​ដណ្តឹង​សួរ​គ្នា​ថា «តើ​ជាតិ​ណា​ទើប​ពួកយើង​អាច​មាន​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ដូច​គេ?» សំណួរ​នេះ​ ក៏​បង្កប់ន័យ​ខកចិត្ត​យ៉ាងខ្លាំង​ណាស់ដែរ។

ក្រៅ​ពី​ទ្រព្យសម្បត្តិ មន្ត្រី​ភាគ​ច្រើន​ប្រកាន់​ឫក​ពារ​ក្រអឺតក្រទម​ក្នុងនាម​ជា​អ្នកមាន​និង​អ្នកទីក្រុង ដែល​ខុស​ស្រឡះ​ពី​អ្នកក្រ​និង​អ្នកស្រែ​ចម្ការ។ កង​អង្គរក្ស​ព្រោងព្រាត អ្នក​បើក​ទ្វារ​ឡាន និង​អ្នក​ហែហម​តាម​គោរព​រណែបរណប សូម្បីតែ​ពួកគេ​ចុះ​ទៅ​វាលស្រែ​សោះ​ក៏​ដោយ។ ពួកគេ​ចង់​បង្ហាញថា ធ្វើ​ធំ​គឺ​ដូច្នេះ​ឯង។ មើលទៅ បញ្ហា​មុខមាត់​ហាក់​ដូចជា​រឿង​សំខាន់​ណាស់​គឺ​សំខាន់​រហូតដល់​ភ្លេច​គិតពី​ភាព​សមរម្យ​ និង​ការ​សម្រប​ខ្លួន​ទៅនឹង​មជ្ឈដ្ឋាន​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ស្ថានភាព​ប្រទេសជាតិ។ មាន​មន្ត្រី​ច្រើន​ណាស់​ដែល​ត្រូវ​ប្រជាពលរដ្ឋ​និយាយ​ដើម​ពីក្រោយ​ខ្នង​ ក្រោយពី​ចុះទៅ​មូលដ្ឋាន ឬ​សូម្បីតែ​ទៅ​ចែក​អំណោយ។

ការ​ប្រើ​អំណាច​ដើម្បី​ឲ្យ​គេ​ខ្លាច​ក៏​ជា​បញ្ហា​ពេញ​និយម​មួយទៀត។ ជា​ទូទៅ ​អ្នក​មាន​បុណ្យស័ក្តិ​ច្រើន​តែ​ប្រាថ្នា​ចង់​ឲ្យ​អ្នកផង​ទាំងពួង​គោរព កោតខ្លាច ហើយ​តាំងខ្លួន​ជា​អ្នកឈ្នះ​ជានិច្ច មិន​ថា ខុស​ឬ​ត្រូវ​ឡើយ។ និយាយ​ពី​មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​វិញ ការ​កេះកៀវ​រកលុយ​កាក់​គឺជា​ជំងឺ​ដែល​ពិបាក​ព្យាបាល។ ទោះបីជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​បញ្ជា​ឲ្យ​ពួកគេ​បម្រើ​រាស្ត្រ ប៉ុន្តែ រហូត​មក​ទល់​ម៉ោង​នេះ តើ​មាន​មន្ត្រី​ប៉ុន្មាន​នាក់​ដែល​ធ្វើ​ឯកសារ សំណុំ​បែបបទ​ផ្សេងៗ ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដោយ​ឥតគិតថ្លៃ ហើយ​យកទៅ​ជូន​ដល់ផ្ទះ​ដូច​ដែល​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ចង់​បាន​នោះ?

ទម្លាប់​មួយ​ទៀត​ដែល​មន្ត្រី​ចូលចិត្ត​ធ្វើ​នោះ​ គឺ​ការចូល​ចិត្ត​ឲ្យ​គេ​ផ្គាប់ផ្គន់។ ពេល​មេ​ចុះ​ទៅ​ដល់​ណា កូនចៅ​តាម​ខ្សែ​បណ្តោយ​ត្រូវ​តាម​ផ្គាប់ផ្គន់ យកចិត្ត​ថ្លើម ទោះ​មេ​ចង់បាន​អ្វី​ក៏បាន​ដូច​ចិត្ត​ពី​ព្រោះ​គឺ​ដោយសារ​មេនេះ​ហើយ​ បាន​ជា​ពួកគេ​មាន​កាស​ធ្វើ​ការ​នៅ​កន្លែង​ខ្លាញ់។ ដូច្នេះ មន្ត្រី​ថ្នាក់ក្រោម​ធ្វើការ​ផ្គាប់ចិត្ត​មេជាង​ផ្គាប់ចិត្ត​ម្ចាស់ឆ្នោត។ ការប្រតិបត្តិ​បែបនេះ​ ហាក់​បានកើត​ឡើងតៗគ្នា​ តាំងពី​ថ្នាក់លើ​រហូត​ថ្នាក់ក្រោម។ នេះ​គ្រាន់តែ​ជា​ចំណុចខ្លះៗដែល​ស្តីពី​អាកប្បកិរិយា​អវិជ្ជមាន ​របស់​មន្ត្រី​មួយចំនួន​តែប៉ុណ្ណោះ។ រូបភាព​អវិជ្ជមាន​ទាំងនេះ​ស្ថិតក្រោម​ក្រសែភ្នែក​តាមដាន​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​គ្រប់ពេលវេលា។ ទីបំផុត វា​ក៏​ផ្តល់​ផល​អវិជ្ជមាន​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​វិញ។

ដូច្នេះ រយៈពេល​៥​ឆ្នាំ​ខាងមុខ​នេះ​ ជា​ពេលវេលា​សំខាន់​ណាស់​ដែល​មន្ត្រី​ត្រូវ​ផ្លាស់ប្តូរ​ឥរិយាបថ​អវិជ្ជមាន​របស់ខ្លួន​ជា​ចាំបាច់​ មុននឹង​និយាយ​ដល់​កំណែទម្រង់​គោល​នយោបាយ​ផ្សេង។ ប្រសិនបើ​មិន​ដូច្នោះ​ទេ រដ្ឋាភិបាល​ច្បាស់​ជា​មិនអាច​ស្តារ​​ប្រជាប្រិយភាព​របស់ខ្លួន​បានឡើយ

Wednesday, October 9, 2013

ទិដ្ឋភាព​ស្រុក​ខ្មែរ​ចុង​ស​.​វ​ទី​១៩ ដើមទី​២០ តាមរយៈ​រូបភាព​ឯកសារ​របស់លោក អា​ដឺ​ម៉ារ ឡឺ​ក្លែ​រ (​ភាគ ២)

២- ជាតិពន្ធុវិទ្យា​
​    ​ក្រៅ​អំពី​រូបភាព​ឯកសារ​ទាក់ទង​ទៅ​និង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​នា​ចុង​ស​.​វ​ទី​១៩ ដើម​ស​.​វ​ទី​២០ យើង​ក៏បាន​ឃើញ​មាន​រូបភាព​ឯកសារ​មួយចំនួនទៀត ដែល​ទាក់ទង​ទៅនឹង​ជាតិពន្ធុវិទ្យា គួរ​ឲ្យ​ចាប់អារម្មណ៍​។ ទោះបីជា​រូបភាព​ទាំងនោះ មិន​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ឲ្យ​ឃើញ​នូវ​ជីវភាព​របស់​ជន​ជាតិខ្មែរ និង​បរទេស​ទាំងស្រុង​ក្តី ក៏ប៉ុន្តែ​តាមរយៈ​រូប​ទាំងនោះ យើង​អាច​ប្រ​មើ​មើលឃើញ​នូវ​ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី ដូចជា​ការ​ស្លៀកពាក់​របស់​ស្ត្រី និង​បុរស វិស័យ​ដូ​តន្ត្រី និង​ការដាក់ពិន័យ​លើ​ជន​ជាប់ទោស​ជាដើម​។ យើង​ក៏​ឃើញ​មាន​វត្តមាន​របស់​សហ​គម​ន៍​មន​-​ខ្មែរ នៅ​ខេត្តក្រចេះ និង​ស្ទឹងត្រែង​ផងដែរ ដែលជា​ជនជាតិខ្មែរ​ដើម​ភាគតិច រស់នៅ​យ៉ាងច្រើន​កុះករ​នៅឡើយ ក្នុងឋានៈ​ជា​ម្ចាស់​ទឹកដី​ដើម​។ 
   ​តាមពិតទៅ​រូបភាព​ទាំងនោះ មាន​សារៈសំខាន់​ណាស់​ផ្នែក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រោះ​បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញថា ថ្វីត្បិតតែ​ខេត្ត​ទាំងពីរ​ខាងលើនេះ គឺជា​ខេត្ត​របស់​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ក៏​មែនពិត ក៏ប៉ុន្តែ​នា​សម័យ​នោះ ដើម្បី​រស់នៅៗ​ទីនោះ បើ​យោងតាម​កំណត់ហេតុ​អ្នក​ប្រវត្តិវិទូ​បារាំង ជនជាតិខ្មែរ​ដែល​ជាម​នុស្ស​ចំណូល​ថ្មី​ត្រូវតែ​បង់ពន្ធ​អាករ​ទៅ​សហគមន៍​មន​-​ខ្មែរ​ទាំងនោះ ដែលជា​អ្នកកាន់កាប់​តំបន់​។​
​    ​ក​- ខ្មែរ​ទាំង​ពីរភេទ



វង់ភ្លេង


អ្នកទោសខ្មែរ និងចិន ច្រវាក់នៅជើង


ចិន និង កូនចៅចិន នៅភ្នំពេញ


ខ្មែរលើ នៅខេត្តក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង


ជនជាតិបារាំង


ដំរីស្តេច និង អ្នកឃ្វាលគោក្របី
(ម.ត្រាណេ)